Piknik sezonu açıldı. Peki, etlerin mangal ve ızgarada pişirilmesiyle oluşan zararlı maddelerin oluşumunu nasıl önleyebiliriz? Havaların ısınmasıyla birlikte piknik ve
barbekü sezonu da açılıyor. Dr. Hasan İnsel, Milliyet'teki köşesinde
mangalda pişirilen etler ve kanserojen maddeler konusunu incelemiş.
Mangal keyfi yaparken sağlığımızı da korumak için bu uyarıları dikkate
almak gerekiyor.
Güneşli günler geldikçe geleneksel alışkanlığımız, mangal ve ızgara
keyfi, günlük hayatımızda yerini almaya başlıyor. Aslında hafta sonu ya
da tatilde piknikte, bahçede mangal yapmak yazın tüm dünyada bir keyif
oluyor.
Mangalda et ve sucuk pişiren hemen hemen herkes birbirine “Aman dikkat
et çok yeme kilo alırsın” veya “Aman dikkat et kolesterolünü unutma”
gibi uyarılar da yapar. Peki hiç düşündünüz mü acaba kilolar ve
kolesterol dışında mangalda veya barbeküde et veya benzeri besinleri
pişirmenin sağlığımıza başka zararı olabilir mi?
Araştırmalar etlerin mangal veya ızgara üzerinde yanlış şekilde
pişirilmesiyle iki farklı kanserojen (kansere yol açabilen) maddenin
ortaya çıktığını gösteriyor. Bunlar hem etin yanmasından hem de ete
temas eden dumandan oluşan iki değişik kanserojen maddedir. İlki
heterosiklik aminler denen zararlı maddelerdir ve bunlar etin fazla
pişip yanması sırasında yüksek sıcaklıkta ortaya çıkarlar. Izgara
sırasında oluşabilen ikinci kanserojen yan ürün ise, polisiklik
aromatik hidrokarbonlardır ve etten ateşe damlayan yağlardan çıkan
dumanın etle temasıyla oluşurlar.
Etleri pişirirken zararlı maddelerin oluşmasını önlersek, sağlığımıza
büyük katkı yapmış oluruz. Demek ki sağlıklı mangal keyfi için
öncelikle etleri duman içinde bırakmamaya özen göstermek, bir de
kapkara yakmamak gerekiyor.
Daha sağlıklı mangal keyfi için ipuçları:
- Etleri çok fazla pişirme-meye, yakmamaya ve pişen etlerin
mangal üzerinde uzun süre kalmamasına dikkat etmeli. Etin iç
sıcaklığının muhakkak 70 derecenin üzerine çıkması gerekiyor. Ancak bu
şekilde sağlığımıza zararlı organizmalar yok olabilir.
- Az yağlı etler seçilmeli veya etin yağları önceden alınmalı ki, kızgın zemine damlayan yağ miktarı azalsın.
- Izgarayı kömür veya ısı kaynağına yakın yerleştirilmemeli, arada
yeterli bir mesafe bırakmalı. Bu sayede hem etlerin içleriyle dışları
yanmadan harsız ateşte pişer, hem de damlayan yağlardan çıkan duman,
ete ulaşmaz.
- Etleri mümkünse marine edin. Araştırmalar özellikle sirke içeren
marine edici malzemelerle pişirilen etlerde, kanserojen madde
oluşumunun azaldığını gösteriyor. Amerika’da yapılan bir araştırma,
teriyaki sosuyla marine edilen ette, marine edilmemiş ete göre, yüzde
45-65 oranında daha az kanserojen madde oluştuğunu gösteriyor.
- Izgaralar temiz tutulmalı, üzerlerindeki et ve yağ kalıntıları
iyicene temizlenmeli. Bunlar hem çabuk yanarak, hem de kömürün üzerine
düşerek veya damlayarak zararlı maddelerin çıkmasına neden olur.
- Etlerin yanına bol miktarda maydanoz, tere, roka, marul gibi koyu
yeşil yapraklılar, söğüş domates ve salatalık gibi sebzeleri eklemeyi
unutmayın. Bunlar hem etle birlikte alınan demirini emilimini
artıracak, aynı zamanda da aldığımız toksik maddelere karşı antioksidan
özelliklerini göstererek bunların vücuda daha az zarar vermesini
sağlayacaktır.
pudra.com