sporun vücudumuza sağladığı yararlar nelerdir,
sporun vücudumuza yaptığı değişiklikler
Sporun Vücudumuza Olan Ruhsal Bedensel Ve Zihinsel Etkileri
Spor, çocuk ve gençlerde mutluluk, öfkeyi kontrol edebilme,
saldırganlığı frenlemeye yardımcı oluyor. Erişkinlerin, dinç ve dinamik
görünmelerini, cinsel yaşamlarının daha düzenli ve tatminkar olmasını
sağlıyor.
Spor rolü özellikle çocuklarda sosyal ilişkileri arttırmada ve yaşıtları
ile daha iyi arkadaşlıklar kurmada büyük bir yer tutuyor.
Bu yaş gruplarında sorumluluk duygusunun yanı sıra, öfkeyi kontrol
edebilme, saldırganlığı frenlemede sporun göz ardı edilemeyecek etkisi
bulunuyor.
Çukurova Üniversitesi Mediko Sosyal Birimi Psikiyatri Uzmanı Sabri
Yurdakul,sporun faydaları hakkında şunları söyledi: "Spor yapan
çocuklar, enerjilerini sporla boşalttıkları için dersin başına
oturduklarında daha verimli çalışır ve boşa vakit geçirmezler.
Yaşıtlarına göre daha az hastalıklara yakalanır ayrıca, daha çabuk
iyileşir. Takım ruhuna sahip oldukları için de yalnızlık hissetmez ve
kendilerini dinleyecek bol zamanları kalır. Gençlik döneminde de bu
çağın dinamizmini sporla değerlendirdikleri için alkol ve sigaradan uzak
kalırlar. Gençliğin aşırı heyecanını spora aktarmak, olaylara
yaklaşımlarda daha serinkanlı olmayı sağlar. Aynı zamanda gençler için
çok gerekli olan kendine güven duygusu ve ifade yeteneği artar.
Yediklerine, içtiklerine ve uykularına dikkat ettikleri için de iyi
beslenir."
Unutkanlığa karşı
Sporun yaşlılar için ise faydası sadece bedensel yetilerle sınırlı
kalmıyor. Bu yaş grubundakiler için çok önemli olan ruh haline de etki
edebiliyor.
Yurdakul, yaşlılar söz konusu olduğunda sporun faydalarını şöyle
sıraladı: "Spor yapan yaşlılar, bu yaş grubunda sık görülen depresyona
daha az yakalanır, kendilerini yalnız ve mutsuz hissetmezler. Fiziksel
kapasitelerini ileri yaşlara kadar muhafaza ettikleri için kemik
erimesi, kalp damar hastalıklarına daha az yakalanırlar. Dinç yapıları
ile toplum içinde sevilen kişiler haline geldikleri için, evredekilerin
takdirini kazanırlar. Yaşlıların beyin aktivitelerini artıran spor,
unutkanlıkları da azaltır."
Ergenlik çağına erişenler için oyun boşuna geçirilen bir zaman olmasına
rağmen, ‘çocuklar için çok önemli ve yerinde bir hareket sayılmalıdır.
Oyuna dalan bir çocuk, fiziksel yapısıyla birlikte düşünme ve muha-keme
yeteneğini geliştirir, problemlerin çözümünde, ferdî ve içtimai
görevlerde belli bir olgunluk ve pratiklik kazandırır. Ailenin ve sosyal
çevrenin büyük rol oynadığı okul öncesi dönem, çocuğun ruh ve zeka
gelişimi için gerçekten çok önemlidir. Bu dönemde çocuğun içinde
bulunduğu oyun ortamı, onun ideal olgunluk derecesine ulaşmasına zemin
hazırlar. Tecrübe ve birikimini arttırarak gelecek için olgun ve
şahsiyetli bir yapı kazanmasını sağlar. Bu yüzden oyun bir zaman
kaybı/israfı şeklinde değil, çocuğun gelişimi için kaçınılmaz bir esas
olarak değerlendirilmelidir. Çocuklarını evde veya komşu çocuklarıyla
beraber oyun oynamaktan mahrum eden ana babalar, onları, sadece
gelişebilmeleri için şart olan temel ihtiyaçlarından mahrum etmiş
olmaktadırlar!
Netice itibariyle oyunun faydalarını maddeler halinde şu şekilde sıralamak mümkündür.
1- Fiziksel boyut: Canlı ve hareketli bir oyun, kas ve pazuların gelişimi için zarurettir.
2- Pedagojik boyut: Oyun, çocuğun birçok araç ve gereci öğrenmesine yol
açar. Oyun esnasında çocuk çeşitli şekiller, renkler, hacimler ve
giysiler tanır. Diğer kaynaklardan elde edemediği birçok bilgiyi çok
defa o sırada görerek öğrenir.
3- Sosyal boyut: Oyun esnasında çocuk, diğer çocuklarla nasıl sosyal
ilişkiler kuracağını, yardımlaşma ve dayanışma esaslarını ve
yetişkinlerle nasıl hareket edeceğini öğrenir. Peygamberimizin
Sünnetinde Çocuk Eğitimi
4- Ahlâki boyut: Oyun esnasında çocuk, ilk aşamada doğru ve yanlış
kavramlarını, adalet, doğruluk, dürüstlük, emanet ve centilmenlik gibi
temel değerleri öğrenir.
5- Üretici boyut: Oyun vasıtasıyla çocuk, üretici gücünü ortaya koyabilir ve aldığı fikirleri deneyebilir.
6- Kişisel boyut: Oyun esnasında çocuk kendisiyle ilgili birçok şeyi
keşfedebilir. Arkadaşlarıyla olan münasebetlerinde kendisinin güç ve
yeteneğini tanır, kendisini onlarla karşılaştırır. Ayrıca problemlerini
ve bunların üstesinden nasıl gelebileceğini öğrenir.
7- Tedavi boyutu: Oyun vasıtasıyla çocuk, çeşitli baskılar sonucu doğan
stres ve gerilimi üzerinden atar. Bu yüzden birtakım baskı ve
yaptırımların fazlasıyla uygulandığı evlerden gelen. çocuklar, diğer
çocuklara nisbetle daha çok oynarlar. Ayrıca oyun, kin ve düşmanlığı
bertaraf etmek için en güzel yoldur.
UNUTKANLIĞIN İLACI
Sporun yaşlılar için ise faydasının sadece bedensel yetilerle sınırlı
kalmadığını, bu yaş grubundakiler için çok önemli olan ruh haline de
etki ettiğini anlatan Yurdakul, şunları kaydetti: “Spor yapan yaşlılar,
bu yaş grubunda sık görülen depresyona daha az yakalanır, kendilerini
yalnız ve mutsuz hissetmezler. Fiziksel kapasitelerini ileri yaşlara
kadar muhafaza ettikleri için kemik erimesi, kalp damar hastalıklarına
daha az yakalanırlar. Dinç yapıları ile toplum içinde sevilen kişiler
haline geldikleri için, evredekilerin takdirini kazanırlar. Yaşlıların
beyin aktivitelerini artıran spor, unutkanlıkları da azaltır.”
Yurdakul, sporun her yaşta insanların hayatına kolaylaştırdığını,
yaşamın niteliğini arttıran bir uğraş olduğunu belirterek, “Spora
başlama yaşı olmadığı gibi, bitiş yaşı da yoktur. Önemli olan uygun
sporun seçilmesidir” diye konuştu.
ALKOL VE SİGARADAN UZAK TUTUYOR
Bu yaş gruplarında sorumluluk duygusunun yanı sıra, öfkeyi kontrol
edebilme, saldırganlığı frenlemede sporun göz ardı edilemeyecek etkisi
olduğunu, ayrıca dikkat dağınıklığının önüne geçtiğini anlatan Yurdakul,
şunları söyledi: “Spor yapan çocuklar, enerjilerini sporla
boşalttıkları için dersin başına oturduklarında daha verimli çalışır ve
boşa vakit geçirmezler. Yaşıtlarına göre daha az hastalıklara yakalanır
ayrıca, daha çabuk iyileşir. Takım ruhuna sahip oldukları için de
yalnızlık hissetmez ve kendilerini dinleyecek bol zamanları kalır.
Gençlik döneminde de bu çağın dinamizmini sporla değerlendirdikleri için
alkol ve sigaradan uzak kalırlar. Gençliğin aşırı heyecanını spora
aktarmak, olaylara yaklaşımlarda daha serinkanlı olmayı sağlar. Aynı
zamanda gençler için çok gerekli olan kendine güven duygusu ve ifade
yeteneği artar. Yediklerine, içtiklerine ve uykularına dikkat ettikleri
için de iyi beslenir.”
SPOR Yapmanın Faydaları Maddeler Halinde
Sağlığınızın değerini anlamanıza yardımcı olur.
Yaşam kalitenizi arttırmanıza ve geliştirmenize yardımcı olur.
Fiziksel performansınızı geliştirir.
Kalp rahatsızlığı riskini azaltır.
Maksimum oksijen kapasitenizi arttırır.
Yüksek tansiyon riskini veya ilerlemesini azaltır.
Yüksek tansiyonu olanların, tansiyonu kontrol altında tutmasına yardımcı olur.
Kandaki Triglycerid seviyesinin azaltır.
Kandaki iyi kolestrolu (HDL) artırır.
Dinlenme kalp atımını düşürür.
Kalp - damar dolaşımını geliştirir.
Anaerobik eşiği arttırır, bu da çabuk yorulmayı ve dolayısıyla kanda laktik asit birikiminin erken oluşmasını engeller.
Kalp rezervini artırır.
Kalbinizin bir atımda vücuda pompaladığı kan miktarını artırır.
Vücut ısınızı soğutma için, deri yüzeyine gerekli kan akış kabiliyetini artırır.
Akciğer kapasitenizi arttırarak, oksijenin akciğerlerden kana geçebilme kabiliyetini arttırır.
Kalp krizi geçirdikten sonra, hayatta kalma şansınızı arttırır.
Koronerde kan pıhtılaşma hassasiyetini düşürür.
Kandaki yoğunlaşmayı azaltır
Kalbinizin daha verimli pompalama işlevini yapmasını sağlar
Kanınızın kan plazma hacmini genişletir.
Orta seviyeli egzersizler sırasında, kalp atım sayısını düşürür.
Anormal nabız atım incinmelerini azaltır.
Kaslarınızın kandan oksijen çıkarma kabiliyetini artırır.
Çarpıntı riskini azaltır.
Çok çeşitli sebeplere bağlı baş ağrılarından kurtulmanızı sağlar.
Hamilelikte karşılaşılan birçok rahatsızlıklardan (ör. kabızlık, belağrısı, mide ekşimesi gibi) kurtulmanızı sağlar.
Sıcaklığa karşı tahammülünüzü artırır.
Endişe ve kuruntularınızı azaltır.
Streslerden korunmaya ve kurtulmaya yardımcı olur.
Vücudun üst solunum yolları enfeksiyonuna karşı direncini artırır.
Şeker hastalığınızın gelişme riskini azaltır.
Şeker toleransınızın gelişmesini sağlar.
Prostat kanserinin gelişme riskini azaltır.
Sigarayı bırakmanıza yardımcı olur.
Bağırsak kanserinin gelişme riskini azaltır.
Göğüs kanserinin gelişme riskini azaltır.
Eklem rahatsızlıklarından dolayı, eklemlerin bozulma oranını yavaşlatır.
Kan şekerinin kontrol altında tutulması için gerekli insulin miktarının düşürülmesine yardımcı olur.
Yüksek tansiyona bağlı ciddi komplikasyonlara maruz kalma oranını azaltır.
Yaralanmalara karşı korunmayı sağlar.
Eklemlerdeki kıkırdak dokunun yoğunluğunu arttırır.
Stresle başa çıkmanıza yardımcı olur.
Bağışıklık sisteminizin iyi şekilde çalışmasını geliştirir.
Kabızlıktan kurtulmanıza yardımcı olur.
Depresyonun hafifletilmesine ve atlatılmasına yardımcı olur.
Soğuk ortamlara çabuk adapte olma kabiliyetinizi artırır.
Bel ağrılarının hafiflemesine ve kurtulmanıza yardımcı olur.
Bel ağrılarından doğan sıkıntıların azalmasını sağlar.
İnsuline karşı,doku duyarlılığını artırarak, kan şekerinin daha iyi kontrol edilmesine yardımcı olur.
Yüksek tansiyonu kontrol için alınan ilaçların, yan etkilerine karşı koymaya yardımcı olur.
Eklem esnekliğini korur ve gelişmesine yardımcı olur.
Eğer yüksek tansiyonunuz varsa, bunu kontrol etmek için aldığınız ilaç ihtiyacını 20 - 30 % azaltır.
Kemik erimesi hastalığı riskinin gelişmesini azaltır.
Zihinsel uyanıklılığınızı artırır.
Yaşa bağlı olarak oluşan kemik bozulmalarının yavaşlamasına yardımcı olur.
Endometriyoya karşı riski azaltır.
Eklem rahatsızlıklarından doğan acılara karşı koyma toleransınızın artmasını sağlar.
Kilonuzu korumanıza veya kilo kaybetmenize yardımcı olur. Sadece diyet yaparak değil.
Yaratıcılık gücünüzün artmasına yardımcı olur.
Yağsız vücut dokularınızın korunmasına yardımcı olur.
Sağlık harcamalarının ve ilaç kullanımının azalmasına yardımcı olur.
Yabancı madde kullanımı ile mücadeleye yardımcı olur.
Fazla kalorilerin yakılmasına yardımcı olur.
Yüksek oranda gıda tüketmenizi sağlar, fakat buna rağmen, kalori dengenizin aynı kalmasına yardımcı olur.
Ağır ilerleyen şişmanlığa karşı korur.
Denge ve koordinasyonunuzun gelişmesine yardımcı olur.
İştahınızın kısa süreli etkilerle azaltılmasına yardımcı olur.
Ani kabarmaların üstesinden gelmeye yardımcı olur.
Yaşlı bireylerdeki kısa süreli belleklerin gelişmesine yardımcı olur.
Adet kanamalarından doğan belirtilerin hafiflemesine yardımcı olur.
Genel ruhsal durumunuzun gelişmesini sağlar.
Kolay ve iyi uyumanıza yardımcı olur.
Kilo kaybına, özellikle vücuttaki yağdan kaybetmenize yardımcı olur.
Kemiklerinizin kırılmalara karşı direncini ve yoğunluğunu artırır.
Dinlenme durumundaki metabolik seviyeyi korumanıza yardımcı olur.
Kassal güç seviyenizi arttırır.
Kassal dayanıklılık seviyenizi artırır.
Egzersizden sonra çabuk toparlanabilme kabiliyetinizi artırır.
Uygun kas dengenizi korumanıza yardımcı olur.
Cinsel hayatınızın istenen doyumda ve düzeyde artmasını sağlar.
Vücudunuzun dik durmasının gelişmesini sağlar.
Egzersiz sırasında vücudun enerji elde etmede yağ kullanabilme kabiliyetini arttırır.
Solunum sistemindeki kasların gücünün ve dayanıklılığın artmasını sağlar.
İyi bir fiziksel görünüş sağlar.
Kendinize olan güven duygunuzu arttırır.
Rahat olmanıza yardımcı olur.
Kısa süreli bilgileri hafızanızda tutma kabiliyetini geliştirir.
İşveriminizi arttırır.
Bol enerji verir. Günlük hayatınızda acil durumlarda ihtiyacınız olan
enerjiyi sağlar ve sonradan ihtiyaç olabilecek daha fazla enerjinizi
korumanıza yardımcı olur.
Hastalıklara bağlı olarak iş günü kaybınızı azaltır.
Bağımsız hayat tarzını korumanıza yardımcı olur.
Yeni insanlarla karşılaşmanıza ve yeni arkadaşlar edinmenize yardımcı olur.
Fiziksel zindeliğinizi geliştirerek, hayata daha yaratıcı olarak adapte olmanızı sağlar.
Aktiviteler, kemiklerin güç depolamasına ve orta şiddetli egzersizler
sırasında daha fazla baskı yaparak hem daha çok güç depolamasına hem de
kemik yoğunluğunun artmasını yardımcı olur.
Egzersiz, bağ ve bağ dokularını kuvvetlendirerek, yaşa bağlı olarak oluşabilecek sakatlıkları azaltır.
Önceden hareketsiz bir yaşam tarzına sahip kişilerin, yorgunluğa karşı direncini artırır ve dinçlik hissinin oluşmasını sağlar.
Hatta kalp hastaları bile, kalp ve solunum sistemlerini çalıştırıcı
egzersizler yaparak, hastalığının üstesinden gelmek için gayret
sarfederek, korkularından kurtulmalarına ve normal yaşamlarına
dönmelerine yardımcı olur.
Spor yapmak, sıkıntılarınızın azalmasına, eğlenme ve neşelenmenize, kısaca hayattan zevk almanıza yardımcı olur.
ALINTI