Hasta hakları doktorları köşeye sıkıştırıyor

Admin Aktiflik : Mesajlar : 238 Üyelik tarihi : 19/06/11

Sağlık
sektörünün nabzını tutan ve kamu sağlığıyla ilgili gelişmeleri gündeme
getiren Medipolitan Sağlık Grubu yayını SD (Sağlık Düşüncesi ve Tıp
Dergisi) bu kez yine çok konuşulan bir konuyu mercek altına aldı:
"Hasta Hakları"
Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından Hasta Hakları Yönetmeliği ve
Uygulama Yönergesi'nin yayınlanması ile birlikte hastanelerde Hasta
Hakları Birimleri, ilk kez 2005 yılında faaliyete geçti

Bu tarihten itibaren hasta-hasta yakını şikayetlerinin hızla arttığı görülüyor
Söz konusu şikayetlerin artışında, bir taraftan Avrupa Birliği Uyum
Yasaları diğer taraftan toplumsal gelişimin ve dönüşümün sonucu olarak
insanların en temel haklarından olan yaşam ve sağlık hakkı konusunda
farkındalıklarının artmasının rolü bulunuyor

6 yıldan beri Türkiye'de uygulanmakta olan Hasta Hakları Yönetmeliği'ni SD her yönüyle yeni sayısında ele aldı

İstanbul Medipol Üniversitesi Rektörü Prof Dr
Sabahattin Aydın SD'de uygulamayı değerlendirdi: "Ülkemizde her geçen
gün birey kimliği ön plana çıkmakta, bireysel özgürlükler
hatırlatılmakta, temel insan hakları talebi, demokrasi özlemi dile
getirilmektedir
Vatandaşların devletten, toplumdan ve ilişki içinde oldukları hizmet
sektöründen beklentileri de bu çerçevede olmaya devam edecektir

Dolayısıyla artık bugün yapılacak işi çeşitli engeller koyarak sonraya
bırakma, sağlık talebinde bulunan kişinin mağduriyetinden dolayı ona
yeterli değeri vermeme, gerektiğinde o mağduriyetini hiyerarşik bir
ilişki gerekçesi haline getirme, yani üstten bakma, kaba davranma gibi
davranış biçimleri gittikçe azalmak ve yok olmak zorundadır"

Aydın, hastaların artık pasif hizmet alıcılar değil, bilgi ve talepkar
tüketici konumunda olduğunu belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Hizmeti talep eden hasta hizmete katılımı da talep edecektir
Bu katılımcılık hastanın kendi bedenindeki tasarrufu ve riskleri
kabullenmesini kolaylaştıracak, tedavisinde daha kolay sonuç
alınmasına, sonuca uyum göstermesine de fayda sağlayacaktır"

Avrupa'da şimdiden hasta haklarının takipçi olan organizasyonların
gittikçe arttığını ve güçlendiğini belirten Aydın, "1999'da
İngiltere'de, hastaların bekleme zamanını takip edebilen yegane hasta
organizasyonu Sağlık Koleji iken, önümüzdeki yıllarda Avrupa mevzuatı
çerçevesinde sağlık hizmeti sunanların, detaylı performanslarını ve her
aşamada hastalarının karşılaştığı sorunları ilan etmek zorunda
kalmaları, şaşırtıcı bir gelişme olmayacaktır" dedi

"Hasta eğitim konusu olmaya zorlanamaz"

Prof Dr
Hüsrev Hatemi ise tıp eğitiminde hasta görmenin tıp eğitiminin
vazgeçilmezi olduğunu belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: "Bezmialem
Hastanesi, Zeynep Kamil gibi hastanelerin halka yardım görüşünü
Cumhuriyet dönemi üniversite hastaneleri de benimsemişlerdi Devlete minnet duyan hasta, eğitim konusu olma cefasına tahammül ediyordu
Son 20 yıldan beri devlet üniversiteleri hastanelerinde bu görüş
zedelendiğinden hastaların onayı alınmadan eğitim konusu olmaya
zorlanmaları hasta haklarını ihlal sayılır

Hastanın eğitimde gözlem konusu olması ise tıp eğitiminin vazgeçilmez şartıdır
Şu halde eğitim hastanelerinde yatırılan hastadan onay alınarak
eğitime izin verdiği gün sayısı üzerinden ona verilecek eğitime yardım
bedeli hesaplanmalı, ücretli yatıyorsa hastane faturasından düşülmeli,
ücretsiz yatıyorsa da bu bedel kendisine ödenmelidir"

"Babacı yaklaşım yerini özerkliğe bıraktı"

Etik yönden hasta haklarını inceleyen Doç Dr
Hanzede Doğan da şu değerlendirmelerde bulundu:" Tıbbi kararlar
bilimsel açıdan hekime ait olsa bile, bu kararların uygulamaya
geçirilmesinin, kişilerin yaşamları ve buna verdikleri anlam üzerine
büyük yansımaları vardır
Bunun için karar mekanizmasının iki taraflı bir anlaşma zemini içinde
gerçekleştirilmesi, etik açıdan sağlıklı kararlar için ön koşul gibi
görülmektedir 20
yüzyılın ortalarına kadar hakim olan paternalistik (babacı) yaklaşım,
bu yüzden yerini bazı toplumlarda yeri geldiğinde özerkliğe ve
özerkliğin uygulamalarda kullandığı "aydınlatılış onam" gibi
yaklaşımlara bırakmaktadır"

cnnturkcom