Klimayla serinlerken dikkatli olun

Yaz aylarının vazgeçilmezi klimalar neredeyse herkesin hayatına dahil
olmuş durumda. Ev, iş yeri ve arabalarımızda sıkça kullandığımız
klimalar dikkatsiz ve yanlış kullanıldığında birçok ciddi sağlık
problemini de beraberinde getiriyor.

Düzenli olarak bakımı ve
temizliği yapılmayan, yanlış kullanılan klimalar, gribal
enfeksiyonlardan yüz felcine kadar birçok hastalığın oluşumuna zemin
hazırlıyor. Memorial Şişli Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz.
Dr. Füsun Soysal, bilinçsiz klima kullanımının yol açtığı hastalıklar ve
tedavi yöntemleri hakkında şu bilgileri veriyor.

Klimaları çok düşük ısılarda uzun süre kullanmayın
İnsan
organizması, ani ısı değişikliklerinden kolayca etkilenebilir. Soğuk
ortam, vücut direncini düşürerek, fırsatçı bakterilerin aktif hale
geçmesine yol açar. Özellikle sıcak ortamdan ani olarak soğuk ortama
giriş, sağlık açısından istenilen bir durum değildir. Bu nedenle,
klimaların ısı derecesinin ayarlanması ve çok düşük ısılarda
kullanılmaması önemlidir.

Yüz felcine neden olabilir
Özellikle
çocuklar, yaşlılar üst ve alt solunum yolu ile ilgili problemi olanlar
(örneğin kronik sinüzit ve bronşiti olanlar) klima kullanımına dikkat
etmelidirler. Ayrıca klimaların direkt olarak, kişinin üstüne soğuk hava
üflemesi yüzdeki sinir kılıfı üzerine etki ederek ödem ve yüz felci
oluşturabilir.

Alerji hastaları dikkat!
Klimaların
üflediği soğuk hava ve ortama yaydığı tozlar, özellikle alerjik bünyeli
kişilerin şikayetlerini ve krizlerini tetikleyerek astım krizlerinin
ortaya çıkmasına ve şiddetli kuru öksürüklerin oluşmasına neden
olabilir. Bu nedenle, alerjik bünyesi olan kişiler, ani ısı
değişikliklerinden ve çok soğuk ortamlardan kaçınmalıdır.

Zatürree olmamak için
Klimalar
yoluyla oluşan hastalıklardan en önemlisi, "legionella pnömonisi"
(atipik pnömoni) olarak adlandırılan zatürredir. Bu hastalık, ilk kez
1976 senesinde Pensilvanya lejyonerlerinin yaptıkları bir toplantıda
bulunan kişilerde görülmüş ve toplantı salonundaki havalandırma
sisteminden kaynaklandığı anlaşıldı. Bu nedenle de "lejyoner hastalığı"
olarak adlandırıldı. Hastalığın tanınması ile birlikte, bu zatürre
tipinin alışılagelmiş zatürre belirtileri göstermediği fark edildi.
Dolayısıyla tipik pnömoniden farklı olduğu için, atipik pnömoni olarak
da adlandırıldı. Hastalığa neden olan, "legionella pneumophilia" denilen
bir bakteridir. Bu bakteri, klimaların filtre sistemlerinde uygun nem
ve ısıda ürer ve buradan ortam havasına dağılır. Sıklıkla, otel ve
hastanelerden kaynaklanan salgınlar yapar ancak tek tek görülen vakalar
da nadir değildir. İnsandan insana bulaştığı gösterilmemiştir.

Sigara kullananlar daha fazla risk altında
Klimatize
iş yerleri ve büyük otellerde çalışanlar, havalandırma işçileri ve
sağlık personeli riskli gruplardır. Bu arada, bakteriyi alan kişinin
vücut direnci de çok önemlidir. Bebek, çocuk ve yaşlılar, şeker
hastaları, alkolikler, kortizon tedavisi alanlar, kemoterapi görenler,
böbrek yetersizliği ve kronik akciğer hastalıklarına sahip kişilerde,
hastalığın oluşumu daha yüksek orandadır. En yaygın, kolaylaştırıcı
faktör ise sigara içimidir.

Belirtileri dikkate alın
Hastalarda,
tipik zatürreden farklı olarak, akciğere ve solunum sistemine ait
şikayetler ön planda değildir. İlk 24- 28 saat içinde halsizlik,
kırgınlık, yaygın kas ağrıları, şiddetli baş ağrısı ve huzursuzluk
vardır. Daha sonra ateş ve ilk iki günde yoğun olmak üzere kuru öksürük
görülür. Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı gibi sindirim sistemi
bulguları olabilir. Hastaların yüzde 20’sinde sinir sistemi bulguları,
konsantrasyon bozuklukları hatta koma görülebilir. Tüm bu bulgular
içinde, solunum sistemi ile ilgili olduğunu aklımıza getirecek en önemli
bulgu öksürüktür.

Hastalık tamamen tedavi edilebilir
Hastalık
genellikle tek taraflıdır. Bilgisayarlı akciğer tomografisi ile daha
detaylı inceleme yapılması gerekebilir. Birtakım laboratuar testleri
tanıya yardımcı olabilir.

Hastalığın tedavisinde, 15-21 gün
süreyle, bu bakterilere yönelik antibiyotikler kullanılmalıdır. Uygun
antibiyotik seçilmesi önemlidir, çünkü her antibiyotik bu bakteriyi
tedavi edemez. Uygun antibiyotiğin, uygun dozda ve uygun sürede
kullanımı ile hastalık tamamen iyileşir.

Tüm bu hastalıklardan korunmak için,

• Klimaların bakım ve temizliğinin, her yıl ciddi ve düzenli olarak yapılması önemlidir.
  
• Bakteri filtresi kullanılmalıdır.
  
• 25 derece civarı sıcaklık, en uygun ısı derecesidir. Ortamın aşırı soğutulmamasına dikkat edilmelidir.
  
• Klimaların üflediği havaya direkt maruz kalmamaya özen gösterilmelidir.
  

Klimaları
oldukça sık kullanmaya başladığımız şu günlerde, ateş, öksürük,
halsizlik şikayeti olan kişiler, bu bulguların basit bir gribal
enfeksiyon olmayıp, zatürre başlangıcı olabileceği akılda bulundurmalı
ve bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurarak tetkiklerini
yaptırmalıdırlar.

ALINTI